Paggiit sa soberanya ng Pilipinas ang pinakasignipikante sa ika-100 araw ng administrasyong Duterte, ayon sa Bagong Alyansang Makabayan (Bayan).

Sumunod dito ang pagharap sa usapang pangkapayapaan sa National Democratic Front of the Philippines (NDFP). Kasabay ng ika-100 araw ng administrasyong Duterte ang pagpapatuloy ng usapang pangkapayapaan sa Oslo, Norway para pag-usapan ang sosyo-ekonomikong reporma.

Pero marami pa umanong kailangan gawin sa pagtupad ng makabayan at demokratikong mga hangarin ng mga mamamayang Pilipino, ayon kay Renato Reyes Jr., pangkalahatang kalihim ng Bayan.

“Humaharap ang administrasyong Duterte sa malalaking hamon pagdating sa pagsugpo sa kahirapan, pag-aangat sa sitwasyon ng mga manggagawa at magsasaka, at pagtatayo ng isang masiglang ekonomiya. Humaharap din siya sa pagpalag mula sa mga naghaharing-uri at sa mga nanghihimasok gaya ng (gobyernong) US,” ani Reyes.

Dapat umanong suportahan ang mga pahayag ni Duterte na naggigiit ng pambansang soberanya at pagpuna sa US imbes na tignan ito bilang negatibo, ayon kay Reyes.

Dagdag niya, kailangan ang paggiit sa pambansang soberanya para sa tunay na pag-unlad. Hindi dapat umanong mangamba kung mawala ang mga dayuhang mamumuhunan. Dapat umpisahang isipin ang mga industriyang Pilipino na kailangang itayo upang mapatatag ang ating sariling ekonomiya.

Hindi naman sineryoso ng Bayan ang paninisi kay Duterte sa paghina ng piso kontra dolyar at pag-atras ng portfolio investments. Mas dahil umano ito sa paglaki ng interest rates sa Estados Unidos.

“Ipinapakita nito kung anong klaseng ekonomiya meron tayo, isang mahina at nakadepende sa foreign investments, dayuhang utang, at overseas remittances. Nasa posisyon ngayon si Duterte para baguhin ito,” ani Reyes.

Susi dito ang pambansang industriyalisasyon at tunay na repormang agraryo. Mababawasan nito ang pagiging palaasa natin at pagiging bulnerable sa panlabas na salik. Makalilikha ito ng mga lokal na trabaho at maaasang lokal na merkado, sabi pa niya.

Isa itong pambihirang pagkakataon para sa mga mamamayang Pilipino, ayon sa Bayan. May basehan ang mga puna ng iba kay Duterte sa ibang mga isyu. Gayunman, sinusuportahan nila ang paggiit sa pambansang soberanya at pambansang interes gayundin ang pagsusulong para sa kapayapaan sa pagtugon sa ugat ng armadong tunggalian sa bansa ng administrasyong Duterte.

Alam umano ng Bayan ang kanilang pagkakaiba sa administrasyong Duterte sa ibang mga isyu partikular sa gera kontra droga. Gayunman, magpapatuloy umano silang makipagsalubungan sa prin-sipyadong “pagkikipagkaisa at pakikipagtunggali” sa administrasyon.

Nanawagan din ang grupo sa gobyerno na pabilisin ang pagbawal sa kontraktuwalisayon, pagpa-patupad ng pambansang minimum na sahod, pagpa-patigil sa pribatisasyon ng publikong serbisyo, at pagbabasura sa hindi pantay na kasunduan at tratado sa US.

Ikinatuwa ng mga manggagawa ang deklarasyon ng administrasyon na pawiin nito ang kontraktuwalisasyon sa bansa. Pero puna ng Kilusang Mayo Uno, maliban sa mga pahayag, wala pang kongkretong hakbang ang gobyerno para maisakatuparan ito.